Kuruyemiş sektörü ihracatta 4 milyar dolara koşuyor
Mehmet Hanifi GÜLEL
Kuruyemiş ve kuru meyve ihracatı geçen yıl artarak yükselişini sürdürüyor. Geçen yılı 3 milyar 364 milyon dolarla kapatan sektör, bu yıl ihracatın 4 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
2024’ün ilk altı ayında ihracat rakamının geçen yıla göre yüzde 27 oranında artış gösterdiğini aktaran Tüm Kuruyemiş Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜKSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yıldırım, ilk altı ayda 1 milyar 928 milyon dolar ihracat yapıldığını kaydetti.
Yıldırım, ithalat kalemlerinde ise yaklaşık yüzde 21 artış olduğunu belirtti. İhracatta fındığın her zaman lokomotif olduğuna dikkat çeken Yıldırım, “Bu yüzden en çok ihracatı yapılan ürünümüz endüstriyel pazara daha çok hitap etse de fındık yer alıyor. Ancak fındık ürünümüze katma değer katarak ihracat yaparsak sektörümüze ve bize çok fayda sağlayacak” dedi.
Fiyat artışında yavaşlama başladı
Bu yılın ilk altı ayındaki ihracat rakamlarına bakıldığında, ihracatın 2023’e göre yüzde 20 ile 25 oranında daha fazla olmasını beklediklerini ifade eden Yıldırım, bu yıl 4 milyar dolara yakın bir ihracat rakamına ulaşacaklarını öngördüklerini bildirdi.
Sektördeki ürün çeşitliliği sayesinde hemen hemen her ülkeye ihracat yaptıklarına vurgu yapan Yıldırım, ancak ihracatta Avrupa’nın önde gelen ülkeleri ve Ortadoğu’nun ilk sıralarda olduğunu söyledi. Diğer yandan son yıllarda ihracat ağırlıklı üretim yapan firmaların kapasite artışını düzenli bir şekilde yaptığını ileten Yıldırım, ancak iç piyasaya hitap eden firmaların fiyat istikrarsızlığından ve finansal yatırım maliyetlerinden şikâyetçi olduğunu vurguladı.
Öte yandan bu yıl fiyat artışında önceki yıla göre yavaşlama yaşandığını aktaran Yıldırım hem üretim artışları, hem de mali politikaların yansımalarını gözlemlediklerini belirtti. Yıldırım, yüzde 100 hatta bazı ürünlerde yüzde 150 gibi artışların, bu yıl çok daha küçük yüzdeler olan yüzde 20 ile 25 oranda gerçekleştiğini iletti.
Dolar rekabet gücünü zayıflatıyor
2024 yılının dolar kuru açısından ihracatçının çok istemediği bir yıl olarak geçtiğini dile getiren Yıldırım, “Mali politikalar ile yükselmeyen dolar kuru, küresel piyasada rekabet gücümüzü zayıflatıyor. Ancak artan üretim miktarları, gelişen tohum cinsleri ile ihracatta geleceğe pozitif bakıyoruz. İhracat alanında yaşadığımız en büyük sorun, enflasyona bağlı olmaksızın fiyat istikrarsızlığı.
Şöyle ki, bilinçsiz ve plansız üretimler rekolte de oynaklıklara sebep olabiliyor. Özellikle toprak ürünlerinde bu yaşanıyor. Bu durum da küresel piyasada her yıl tekrar fiyatlarımızda belirsizliğe sebep oluyor. Örnek verecek olursak, 2022 yılında fıstık içi ihracat edebilirken, bu sene neredeyse hiç ihracat yapamadık” diye konuştu.
Fiyata karşı istatistik paylaşıyor
Sektördeki problemlere de değinen Yıldırım, en büyük problemlerden birinin arzı kontrol edememek olduğunu belirtti. Plansız üretimin yeri geldiğinde fiyatları çok pahalı hale getirdiğini ve tüketiciyi üründen uzaklaştırdığına vurgu yapan Yıldırım, ‘’Yine yeri geldiğinde fiyatları çok dibe düşürüp, üretici tarafını olumsuz etkileyebiliyor. Biz de bu dalgalanmaları azaltma adına her yıl dergi çıkarmaya başladık” dedi.